گرمای فلامنکو در سرمای لندن

بابک مستوفی

امسال هشتمین سال برگزاری جشنواره فلامنکو در لندن بود

جشنواره رقص فلامنکو لندن، به رغم این که قدمت چندانی ندارد و تنها هشت سال از برگزاری نخستین دوره آن می گذرد، رفته رفته به یکی از معروف ترین جشنواره های رقص لندن و یکی از بزرگ ترین جشنواره های رقص فلامنکو در اروپا بدل شده است.

تالار سدلرز ولز (Sadler’s Wells) که سیصد سال قدمت دارد و میزبان هر ساله این جشنواره است، امسال هم به مدت نزدیک به دو هفته میزبان هشت گروه طراز اول فلامنکو از اسپانیا بود.

رقص و موسیقی فلامنکو قدمت طولانی ای دارد و درباره ریشه های آن بحث های فراوانی هست. بسیاری معتقدند ریشه های این نوع موسیقی و رقص به شمال آفریقا، یهودی ها، اهالی شبه جزیره ایبری و کولی هایی برمی گردد که بیش از پانصد سال پیش این نوع موسیقی را آغاز کردند. فلامنکو خود لغتی اسپانیایی- عربی است که معنی لغوی آن «روستایی فراری» است.

با این حال لغت فلامنکو اولین بار دراواخر قرن هجدهم وارد فرهنگ لغات شد که اکنون به عنوان رقص و موسیقی ای از اسپانیا یا دقیق تر از آندولوس، به عنوان یک نوع هنر با قدمت 150 سال شناخته می شود.

آوازهای فلامنکو که معمولاً با صداهای خش دار خوانندگان اجرا می شوند، معمولاً قصه های عاشقانه ساده ای هستند که لحظات غم و شادی را ترسیم می کنند. موسیقی زنده و پر جنب و جوش به همراه حرکات موزون و ریتمیک رقاص های فلامنکو، روحیات و شر و شور مردمانی خون گرم را با همه جهانیان تقسیم می کنند و از این روست که فلامنکو مشتاقان زیادی در جهان دارد.

جشنواره امسال با استریا مورنته، خواننده جوان افتتاح شد. برخلاف سال های قبل که تاکید جشنواره بر رقص بود، امسال جشنواره با یک کنسرت فلامنکو آغاز شد که اندک لحظاتی از آن با رقص همراه بود.

استرلا مورنته، در گرانادا از پدری خواننده و مادری رقصنده به دنیا آمد و خیلی زود به کار خوانندگی پرداخت.

صدای گرم و خش دار او توام با احساسات عیانی که او سعی در پنهان کردنش ندارد، او را به ستاره مشهوری در عالم فلامنکو بدل کرده است.

 

 

گروه جمع و جور او موسیقی فلامنکو شنیدنی ای را عرضه کردند، اما گاه در میانه کار به تکرار رسیدند. سرانجام اما در بخش نزدیک به انتهای برنامه، مورنته با لباس سراسر قرمز بلندش سعی داشت شکلی از رقص ساده فلامنکو را با تماشاگران مشتاقش قسمت کند که مورد استقبال قرار گرفت.

تشویق های انتهایی تماشاگران مورنته را باز به صحنه بازگرداند؛ این بار به تنهایی و بدون میکروفون، و اجرایی کوتاه اما پر احساس با ترکیببی از حس اندوه و شادی.

اما ایسرائیل گالوان که به عنوان یک هنرمند پست مدرن فلامنکو مطرح شده و به شهرت جهانی رسیده است، اجرای چشمگیری داشت. این رقاص زبده که بسیاری از چهره های رقص بریتانیا نظیر اکرم خان را به تالار سدلرز ولز کشانده بود، با ریتمی درخور و حرکاتی زنده و دیدنی، توانایی های چشمگیرش را با مخاطب قسمت می کرد.

گروه گالوان یک گروه سه نفره کوچک بود: خودش به عنوان رقاص، یک خواننده و یک گیتاریست؛ اما هر سه در اوج. در قسمت پایانی آنها در پاسخ به درخواست تماشاگران برای اجرای بیشتر، جای خود را با هم عوض کردند: گیتاریست رقاص شد، خواننده گیتاریست و رقاص خواننده، و پایان بامزه ای را برای اجرا رقم زدند.

هرچند استفاده از نور صحنه بخصوص رنگ های گرم می توانست فضا را دلچسب تر کند و با وجود این که میانه کار به قوت ابتدا و انتهای آن نبود، با این حال گالوان اجرای به یادماندنی ای را رقم زد. حرکات رقص پای او در اوج بود و فلامنکو را در بهترین شکل عرضه می کرد، و حرکات تقلیدی او از حیوانات به ویژه قو، حرکات نویی را وارد رقص فلامنکوی کلاسیک می کرد.

این اجرای او با عنوان «عصر طلایی» - که عنوانش یادآور فیلم سوررئالیستی لوئیس بونوئل است- بیش از صد بار در کشورهای مختلف جهان به اجرا درآمده و مورد استقبال قرار گرفته است.

امسال از اجرای درخشان باله ملی اسپانیا- که سال گذشته خوش درخشید- خبری نبود، اما اوا یربابوئنا و میگوئل پوودا که سال گذشته مورد توجه واقع شدند، اجراهای جدیدی داشتند.

آیدا گومز و گروهش هم اجرایی ازکارمن را ارائه کردند که مشتاقان فلامنکو از مدت ها قبل منتظر آن بودند.

روسیو مولینا که تنها 26 سال دارد، با اجرای مدرنی در جشنواره حضور داشت.

خوزه فرناندز تورس معروف به توماتیتو، گیتار نواز برجسته فلامنکو پس از جدایی از کامارون لا ایسلا ، این بار به تنهایی برنامه داشت.

انستیتو سروانتس هم به مناسبت این جشنواره، طی چهار هفته، چهار فیلم اسپانیایی مرتبط با فلامنکو را به نمایش گذاشت.

جشنواره فلامنکو از هشتم فوریه آغاز شد و تا نوزدهم فوریه ادامه داشت.

 

برگزیده از عکسها: